Đám cưới của người Cao Lan ở Đèo Gia

Đám cưới của người Cao Lan ở Đèo Gia
Các nghi lễ trong đám cưới của người Cao Lan

Lễ đặt trầu: Nhà có con trai lớn đến tuổi trưởng thành bố mẹ nói rõ với con trai ý định tìm dâu. Nếu người con trai đồng ý gia đình chuẩn bị 4 bìa đậu, 1 lít rượu, 8 quả cau, 8 lá trầu, nhờ chú hoặc bác của chàng trai sang nhà gái gọi là lễ đặt trầu (pốt slam lưu). Đến nhà gái, lễ được đặt vào 4 chiếc bát ăn cơm thật sạch (đại diện cho hai bên họ nội, họ ngoại) mỗi chiếc bát để 2 quả cau, 2 lá trầu rồi đặt lên bàn thờ. Sau từ 3 đến 5 ngày, nhà gái không mang trả lại trầu cau có nghĩa là đồng ý.

Lễ dạm ngõ: Nhà trai cử bác hoặc chú mang sang nhà gái 4 quả cau đặt vào hai bát con sạch để lên bàn thờ. Sau 7 ngày, nhà gái không trả lại cau là mọi việc tốt đẹp. Tiếng Cao Lan gọi bước này là “hiền sờn tềnh”.

Lễ đặt gánh - ăn hỏi: Lễ đặt gánh - ăn hỏi (pôi tềnh lìu): Nhà trai chuẩn bị một lễ gồm 42-46 cái bánh dầy (thường là bánh chay), hai con gà thiến thật đẹp, 4 lít rượu, ít tiền mặt, 8 quả cau, 8 lá trầu. Tìm được ngày tốt, nhà trai cử người mang lễ sang nhà gái, xin lá số của cô gái về nhờ thày xem. Cơm xong, gia đình cô gái viết tên tuổi ngày giờ sinh của cô gái vào một tờ giấy rồi đưa cho nhà trai. Sau lễ đặt gánh, nhà trai tổ chức xem ngày, chọn mối và chuẩn bị những thứ mà nhà gái yêu cầu: tất cả những thứ nhà gái thách cưới được ghi vào một tờ giấy.
 
Lễ đặt gánh - ăn hỏi của người Cao Lan.
Lễ đặt gánh - ăn hỏi của người Cao Lan.
Người Cao Lan chọn mối (mòi) khá cẩn thận bởi vai trò của ông mối rất quan trọng trong suốt quá trình diễn ra việc cưới- ông mối sẽ được đôi vợ chồng trẻ coi như cha đẻ.

Báo ngày cưới: Chọn được mối, xem được tuổi của cô gái rồi, nhà trai sẽ sang nhà gái thông báo ngày cưới cụ thể. Bước này do ông mối đi cùng một người bên họ nhà trai mang theo một lễ gồm 1 con gà, 12 cái bánh dày, một lít rượu, 40 quả cau, 100 lá trầu để nhà gái đi báo cho bà con làng xóm biết.

Lễ cưới: Trước đây trong dân tộc Cao Lan, nhà gái cưới hôm trước nhà trai cưới hôm sau. Bao giờ cũng vậy, nhà trai đi đón dâu từ chiều hôm trước và sẽ ngủ lại nhà gái một đêm. Đoàn đón dâu của nhà trai gồm: ông mối (ông mòi), một người đưa đường khoảng 30-40 tuổi, giỏi ca hát (thường là chú của chàng trai) gọi là tằu pu, một người gánh lễ (tạm pu), em gái của chú rể (chíp mâu), chú rể (lậc cừi mộ), phù rể (pờn lậc cừi mộ). Trong đám cưới người Cao Lan, khi đi đón dâu bao giờ cũng phải mang theo đôi bánh dày dán giấy đỏ, có ngôi sao năm cánh gọi là ẹt sầy (mỗi chiếc bánh khoảng 2kg gạo nếp).

Đoàn đón dâu đến nhà gái, ông chú hoặc ông cậu cô dâu lấy ra một cái ghế đặt ở cửa. Trên ghế để một bộ ấm chén (4 chén), một xuyến nước pha sẵn. Sau khi nhà gái rót nước mời tằu pu lấy một cái bát đựng hai quả cau xin phép được vào nhà.

Hát sình ca trong đám cưới của người Cao Lan

Đám cưới của người Cao Lan bao giờ cũng có hát sình ca. Khi đoàn đón dâu của nhà trai đến cửa, muốn vào nhà phải biết hát. Nhà gái cho hai cháu gái nhỏ cầm hai dây vải, một dây xanh, một dây đỏ đứng căng dây ở bậc thang lên nhà. Bao giờ nhà gái cũng hát trước khoảng 4 bài nội dung chào hỏi, sau đó nhà trai hát trả lời (thường là tàu pu- người dẫn đường hát).

Cuộc hát kéo dài 1-2 giờ đồng hồ nhà gái mới để nhà trai vào nhà. Riêng em gái chú rể (chíp mâu) được đưa vào buồng cô dâu. Nhà gái đặt một cái sàng trên để 4 cái bát (đại diện cho hai họ nội ngoại) trong đó có một cái bát đựng tờ giấy ghi rõ ngày giờ cô dâu ra cửa, giờ cô dâu vào nhà chồng… để lên bàn thờ báo cáo và xin phép tổ tiên. Sau đó, mọi người uống rượu, ăn cơm. Khoảng 8-9 giờ tối thì cuộc hát bắt đầu cho tới sáng. Nội dung các bài hát là mời chào, chúc mừng.

Khoảng 5 giờ sáng nhà trai hát tiếp hai bài cuối để xin phép ông chú, ông cậu cô dâu cho cô dâu về nhà chồng. Lúc ấy mọi người lần lượt ra sân, nam giới ra trước đứng xếp hàng ở ngoài. Một lúc sau “chíp mâu” cùng “lìu mộ”- cô dâu và “nợ ơ”- bạn dâu đi ra đứng đối với nam giới. Cô dâu được bà bá hoặc bà dì mặc trang phục dân tộc cho. Ông mối làm phép đi vòng tròn quanh đoàn đón dâu một lượt rồi giơ ngang chiếc gậy “mọi tậu”. Tất cả những người đi đưa dâu đều phải chui qua chiếc gậy ấy. Đi qua sông suối, ông mối lấy gậy làm phép dọn đường cho cô dâu qua. Cô dâu vứt xuống một miếng trầu xin phép thần sông, thần suối.
 
Hát sình ca trong đám cưới của người Cao Lan.
Hát sình ca trong đám cưới của người Cao Lan.

Đến nhà trai, ông mối đánh tiếng rằng: chúng tôi đã đón cháu dâu về đây rồi, ông cậu (ông chú, ông bác) xin phép ma cho chúng tôi vào nhà. Lúc ấy ông cậu của chú rể đánh tiếng trả lời: Vậy thì vào thôi. Thế là tất cả vào nhà. Cô dâu được đưa ngay vào buồng và ít được ra ngoài để tỏ sự lễ phép, dịu dàng và gia giáo. Lúc ấy, nhà trai đã chuẩn bị sẵn một lễ gồm: một đôi gà nhỏ, một sỏ lợn, một con gà to. Trong nhà trai, hai đời có bao nhiêu người mất thì phải đặt bấy nhiêu bát cơm lên bàn thờ. Ông chú (hoặc ông cậu biết cúng) làm lễ nhập chủ mới trong đó nói rõ cô dâu tên gì, tuổi bao nhiêu, là thứ mấy trong gia đình, thuộc họ gì…

Nhà trai chuẩn bị một cái sàng, trên sàng có hai chén rượu, trong hai chén rượu có hai cái nhẫn, hai chiếc đĩa trên để miếng gan lợn và ít tiền mặt. Ông mối làm phép xong thì “chíp mâu” bưng vào trong buồng cô dâu rồi trao chiếc nhẫn trong chén rượu bên tay phải cho cô dâu, chiếc nhẫn trong chén rượu bên trái cho chú rể, hai người ăn hai miếng gan lợn tỏ ý hạnh phúc bên nhau suốt đời.

Chiều đến, họ nhà gái gồm ông chú, ông cậu, bác và bạn cô dâu khoảng 6-8 người gọi là “Thsộng săn” lại sang bên nhà trai. Nhà trai mời cơm họ và lại tiếp tục cuộc hát từ 8-9 giờ tối cho tới sáng. Sáng hôm sau, cô dâu lấy hai cái bát đựng đôi cau, hai lá trầu xin phép về lại mặt. Khoảng một, hai ngày sau, nhà trai lại gói 12 bánh nếp mang sang nhà gái đón dâu về.Phong tục cưới xin của người Cao Lan ở Đèo Gia, Lục Ngạn là một phong tục đẹp mang đậm bản sắc văn hóa tộc người.
Theo langvietonline.vn

Có thể bạn quan tâm

Lễ hội Cơm mới Đền Đông Cuông

Lễ hội Cơm mới Đền Đông Cuông

Hằng năm, vào ngày Mão tháng 9 âm lịch, chính quyền và nhân dân xã Đông Cuông, tỉnh Lào Cai rộn ràng tổ chức Lễ hội Cơm mới Đền Đông Cuông. Đây là hoạt động truyền thống nhằm tổng kết một năm lao động, sản xuất, những người con quê hương, du khách bày tỏ lòng tri ân với Mẫu Thượng Ngàn, các đấng siêu nhiên phù hộ cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Tranh tài ở 8 môn thể thao dân tộc đặc sắc

Tranh tài ở 8 môn thể thao dân tộc đặc sắc

Sáng 23/10, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên tổ chức Khai mạc Hội thi thể thao các dân tộc thiểu số tỉnh, năm 2025. Sự kiện là hoạt động thiết thực nhằm chào mừng thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Điện Biên lần thứ XV, nhiệm kỳ 2025 - 2030; hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11/1945 - 23/11/2025) và 80 năm Ngày Thể thao Việt Nam (27/3/1946 - 27/3/2026).

Độc đáo lễ cưới truyền thống của người Dao Tiền ở Bản Sưng

Độc đáo lễ cưới truyền thống của người Dao Tiền ở Bản Sưng

Giữa nhịp sống hiện đại đang lan tỏa tới từng bản làng vùng cao, người Dao Tiền ở Bản Sưng, xã Cao Sơn (huyện Đà Bắc, Hòa Bình cũ, nay thuộc tỉnh Phú Thọ) vẫn bền bỉ gìn giữ những giá trị văn hóa cổ truyền, trong đó có nghi lễ cưới, một trong những nét sinh hoạt văn hóa đặc sắc, phản ánh sâu sắc đời sống tinh thần, tín ngưỡng và đạo lý của cộng đồng.

Lễ rước y trang Katê: Sợi chỉ đỏ thắt chặt tình đoàn kết Chăm – Raglai

Lễ rước y trang Katê: Sợi chỉ đỏ thắt chặt tình đoàn kết Chăm – Raglai

Chiều 20/10/2025, khoảnh khắc thiêng liêng và xúc động nhất trước thềm lễ hội Katê chính là khi cộng đồng người Chăm làng Hữu Đức (Phước Hữu, Khánh Hòa) trang trọng đón nhận y trang từ người anh em Raglai. Đây không chỉ là một nghi lễ, mà còn là một minh chứng sống động cho mối giao hảo bền chặt, độc đáo đã được trao truyền qua nhiều thế hệ trên mảnh đất đầy nắng và gió. 

Thăm hỏi, chúc tết Katê đồng bào dân tộc Chăm theo đạo Bàlamôn

Thăm hỏi, chúc tết Katê đồng bào dân tộc Chăm theo đạo Bàlamôn

Nhân dịp Tết Katê năm 2025, trong 2 ngày 14 - 15/10, đoàn công tác Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Lâm Đồng do ông Nguyễn Phú Nghĩ, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh làm Trưởng đoàn đã đến thăm, chúc tết Katê và tặng quà đồng bào dân tộc Chăm theo đạo Bàlamôn tại nhiều địa phương trong tỉnh.

Nguyên liệu chế biến canh Samlor Korko chủ yếu từ thực vật thiên nhiên, dễ tìm và sẵn có quanh nhà.

Độc đáo món canh Samlor Korko mang đậm hương vị Khmer

Nhắc đến ẩm thực của đồng bào Khmer Nam Bộ, không thể không kể đến những món đặc sản quen thuộc như bún nước lèo, bánh xèo, bánh cống hay bánh bò thốt nốt. Trong đó, canh Samlor Korko được xem là món ăn truyền thống lâu đời, thể hiện rõ nét văn hóa ẩm thực đặc trưng của người Khmer.

Giữ hồn văn hóa qua từng đường kim, mũi chỉ trang phục dân tộc Mông

Giữ hồn văn hóa qua từng đường kim, mũi chỉ trang phục dân tộc Mông

Đồng bào Mông là một trong 3 dân tộc chiếm phần lớn dân số tỉnh Điện Biên. Trong đời sống văn hóa của đồng bào, trang phục không chỉ là nhu cầu mặc hằng ngày mà còn là một thành tố văn hóa quan trọng, được nhiều thế hệ gìn giữ, trao truyền như phần hồn cốt của dân tộc.

Tiến tới Đại hội XIV của Đảng: Khát vọng phát triển Tuyên Quang trong kỷ nguyên mới

Tiến tới Đại hội XIV của Đảng: Khát vọng phát triển Tuyên Quang trong kỷ nguyên mới

Những ngày này, từ các tuyến phố trung tâm cho đến tận các thôn bản nơi vùng sâu, vùng xa, biên giới của tỉnh Tuyên Quang đều rực rỡ cờ hoa, biểu ngữ, băng rôn chào mừng Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Đây là kỳ Đại hội đầu tiên sau khi hợp nhất hai tỉnh Hà Giang và Tuyên Quang, là sự kiện chính trị trọng đại, thể hiện ý chí, niềm tin và khát vọng của gần 1,9 triệu đồng bào các dân tộc trong tỉnh cùng hướng tới tương lai.

Đồng bào Khmer Cà Mau phấn khởi đón lễ Sene Dolta

Đồng bào Khmer Cà Mau phấn khởi đón lễ Sene Dolta

Đồng bào Khmer tỉnh Cà Mau hiện có trên 32 nghìn hộ với gần 140 nghìn nhân khẩu, chiếm gần 6,5% dân số toàn tỉnh. Những ngày này, tại các địa bàn có đông đồng bào Khmer sinh sống, không khí chào đón lễ Sene Dolta, một trong những lễ hội truyền thống quan trọng và mang đậm bản sắc văn hóa của người Khmer, diễn ra rộn ràng. 

Khát khao phục hồi, phổ biến các làn điệu dân ca H’rê

Khát khao phục hồi, phổ biến các làn điệu dân ca H’rê

Tại miền đất Quảng Ngãi, các làn điệu dân ca H’rê không chỉ là Di sản văn hóa phi vật thể mà còn là tiếng lòng của cả một dân tộc. Để những giai điệu này không bị lãng quên, vai trò của người phụ nữ dân tộc H’rê vô cùng to lớn. Họ là những nghệ nhân thầm lặng, miệt mài gìn giữ và lan tỏa tình yêu với âm nhạc truyền thống, biến những lời ca thành sợi dây kết nối mạnh mẽ giữa quá khứ và hiện tại.

Giữ gìn, phát huy văn hóa Mường trong không gian mới

Giữ gìn, phát huy văn hóa Mường trong không gian mới

Trong không gian bảng lảng khói sương của núi rừng, của bản làng, bên những ngôi nhà sàn gỗ, những mế (phụ nữ lớn tuổi), ẻm (cô gái trẻ) trong trang phục áo pắn (áo ngắn), váy dài quấn kết hợp với cạp váy dệt hoa văn tinh xảo, đeo tênh (thắt lưng), xà tích và vấn khăn trắng trên đầu. Tiếng chiêng mường vang vọng cùng lời mo rì rầm đưa con người về lại với cội nguồn, về với những giá trị cốt lõi từ ngàn xưa… Đó là văn hóa Mường, là di sản, kho báu tinh thần của cộng đồng người Mường Hòa Bình cũ, nay là tỉnh Phú Thọ.

Lễ rước dâu của dân tộc Dao đỏ ở Lai Châu

Lễ rước dâu của dân tộc Dao đỏ ở Lai Châu

Lễ rước dâu là một nghi thức quan trọng trong lễ cưới của đồng bào Dao đỏ ở bản Nậm Sáng, xã Mường Than, tỉnh Lai Châu. Trải qua thời gian cùng những thăng trầm của lịch sử, đến nay, người Dao đỏ nơi đây vẫn giữ được nghi thức truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc. Cô dâu mặc trang phục truyền thống rực rỡ sắc màu. Đoàn đón dâu nhà trai phải chuẩn bị một đội kèn trống gồm 4 người, đây là phần không thể thiếu trong nghi lễ đón dâu. Tiếng kèn, trống, chiêng, chũm chọe để chào mừng và thông báo cho tổ tiên, đất trời về sự kiện trọng đại này.

Chùa Ghositaram - Ngôi chùa độc đáo tại Cà Mau

Chùa Ghositaram - Ngôi chùa độc đáo tại Cà Mau

Chùa Ghositaram tại ấp Cù Lao, xã Hưng Hội (Cà Mau) như một "bảo tàng mỹ thuật" thể hiện tài năng của các nghệ nhân Khmer. Ngôi chùa cũng là một trong những điểm đến văn hóa vô cùng độc đáo tại Cà Mau.

Giữ hồn Then, lan tỏa bản sắc văn hóa Kinh Bắc

Giữ hồn Then, lan tỏa bản sắc văn hóa Kinh Bắc

Bắc Ninh là địa phương sở hữu di sản Thực hành Then được UNESCO ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Trong dòng chảy văn hóa xứ Kinh Bắc, làn điệu Then vang lên như tiếng gọi của núi rừng, vừa mộc mạc vừa tha thiết. Tại miền đất giàu truyền thống văn hiến này, Then được cộng đồng đón nhận, trân trọng và đưa vào đời sống như một nét đẹp văn hóa; góp phần làm phong phú thêm bức tranh đa sắc màu của vùng đất này.

Kết nối du lịch biển đảo với văn hóa đại ngàn Tây Nguyên

Kết nối du lịch biển đảo với văn hóa đại ngàn Tây Nguyên

Sau khi hợp nhất, không gian phát triển du lịch của tỉnh Đắk Lắk được mở rộng, tạo cơ hội cho các đơn vị, doanh nghiệp du lịch, lữ hành, lưu trú kết nối tiềm năng, lợi thế ở khu vực Đông - Tây. Du khách được trải nghiệm nhiều cung bậc cảm xúc của biển xanh, cát trắng, nắng vàng và đại ngàn Tây Nguyên hùng vĩ cùng những bản sắc văn hóa đặc trưng của đồng bào miền núi.

Lưu giữ nghề truyền thống làm lân sư rồng

Lưu giữ nghề truyền thống làm lân sư rồng

Tây Ninh đang từng ngày gìn giữ và phát huy nghề truyền thống làm đầu lân cùng nghệ thuật múa lân sư rồng. Bằng đôi bàn tay khéo léo, các nghệ nhân tỉ mỉ tạo hình những chiếc đầu lân rực rỡ, hòa với nghệ thuật múa lân sư rồng trong các dịp lễ, Tết và chương trình nghệ thuật, tạo nên nét đẹp văn hóa gắn liền với đời sống tinh thần người dân, góp phần bảo tồn và lan tỏa bản sắc văn hóa đặc trưng của địa phương.

Trải nghiệm dệt thổ cẩm ở làng nghề Xí Thoại, tỉnh Đắk Lắk

Trải nghiệm dệt thổ cẩm ở làng nghề Xí Thoại, tỉnh Đắk Lắk

Thôn Xí Thoại (xã Xuân Lãnh, tỉnh Đắk Lắk) được biết đến là nơi lưu giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào Ba Na. Không chỉ là nét đẹp văn hóa mang tính bản sắc, nghề dệt ở đây còn là điểm nhấn thu hút du khách trong hành trình khám phá bản sắc văn hóa.