Huyện Hoàng Su Phì: Gửi gắm vào thế hệ tương lai bảo tồn, lưu giữ nét đẹp văn hóa vùng cao

Huyện Hoàng Su Phì: Gửi gắm vào thế hệ tương lai bảo tồn, lưu giữ nét đẹp văn hóa vùng cao

Hoàng Su Phì là huyện vùng cao biên giới phía Tây tỉnh Hà Giang, địa bàn cư trú lâu đời của hơn 10 dân tộc, trong đó, các dân tộc Dao, Mông, Tày, Nùng chiếm đa số. Do yếu tố về địa lý, địa hình, hiện trong nhân dân còn bảo tồn, lưu giữ nhiều vốn văn hóa truyền thống độc đáo và đa dạng, mang đặc trưng riêng của mỗi dân tộc, vùng miền, đóng góp to lớn vào kho tàng văn hóa các dân tộc Việt Nam.

Huyện Hoàng Su Phì: Gửi gắm vào thế hệ tương lai bảo tồn, lưu giữ nét đẹp văn hóa vùng cao ảnh 1Nghệ nhân truyền dạy những điệu múa khèn cho học sinh trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Thàng Tín (xã Thàng Tín, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang). Ảnh: Nam Thái – TTXVN

Những năm gần đây, do tác động của mặt trái cơ chế thị trường, sự phát triển mạnh mẽ của phương tiện thông tin truyền thông cùng sự giao thoa tiếp biến văn hóa giữa các dân tộc, địa phương diễn ra mạnh, nhiều vốn văn hóa truyền thống trên địa bàn huyện đã và đang có nguy cơ bị biến dạng, mai một. Người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ không thường xuyên sử dụng làn điệu dân ca dân vũ, trang phục truyền thống, nhiều lễ thức, lễ hội dân gian bị cắt xén, tổ chức sơ sài, kiến trúc nhà ở bị biến dạng...

Từ thực tế trên, huyện đã triển khai đồng bộ, thống nhất và thường xuyên việc đưa văn hóa các dân tộc địa phương vào giảng dạy trong trường học trên địa bàn. Qua đó nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc; đồng thời, nâng cao ý thức trách nhiệm, vai trò của các cấp, ngành, nhà trường, hội nghệ nhân dân gian và những người hoạt động trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật trong việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc trong huyện.

Cùng với đó, huyện sưu tầm, kiểm kê giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc để bảo tồn và lựa chọn giá trị văn hóa truyền thống tiêu biểu nhằm biên soạn, đưa vào giảng dạy trong nhà trường.

Theo Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Hoàng Su Phì, các trường học trên địa bàn huyện đã giới thiệu, truyền dạy vốn văn nghệ dân gian như hát dân ca, múa ngựa giấy, sử dụng nhạc cụ của dân tộc Tày, Nùng, Mông, Dao, Cờ Lao. Bên cạnh đó, các trường giới thiệu và trình diễn trích đoạn lễ thức, lễ hội truyền thống của các dân tộc như lễ hội nhảy lửa, lễ cầu hồn lúa của dân tộc Dao đỏ, lễ hội Gầu tào của dân tộc Mông, lễ cúng Hoàng Vần Thùng của dân tộc Cờ Lao, lễ cúng cơm mới của dân tộc Nùng, Dao, La Chí; giới thiệu, tổ chức trò chơi dân gian như trò vật chày của dân tộc Dao đỏ, thi đánh yến, ném còn, đu quay, đi cà kheo, kéo co, đẩy gậy của dân tộc Tày - Nùng…

Huyện mở lớp dạy múa khèn Mông, thổi kèn lá, kèn môi, múa gậy tiền, hát ống của dân tộc Mông, Cờ Lao, dạy kỹ năng chế tác nhạc cụ dân tộc như khèn, sáo của dân tộc Mông, đàn, nhị của dân tộc Tày, Nùng, kỹ năng làm trống của dân tộc Dao đỏ, kỹ năng chế tác đồ thủ công mỹ nghệ chạm khắc bạc, thêu, dệt thổ cẩm của dân tộc Mông, Dao, Nùng…

Huyện Hoàng Su Phì: Gửi gắm vào thế hệ tương lai bảo tồn, lưu giữ nét đẹp văn hóa vùng cao ảnh 2Nghệ nhân truyền dạy những điệu múa khèn cho học sinh trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Thàng Tín (xã Thàng Tín, huyện Hoàng Su Phì, tỉnhHà Giang). Ảnh: Nam Thái – TTXVN

 Phó trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Hoàng Su Phì Trần Chí Nhân cho biết, các trường học đều đang thực hiện việc đưa văn hóa các dân tộc địa phương vào giảng dạy với quan điểm của ngành là truyền dạy văn hóa vốn có, truyền thống, không cải biên, không làm mới. Việc truyền dạy văn hóa được các nghệ nhân đảm nhận để đạt hiệu quả tốt nhất, nghệ nhân dân tộc nào sẽ dạy văn hóa dân tộc đó, tránh tình trạng bị thiếu sót, sai lệch văn hóa.

Một buổi chiều thứ Sáu tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học Cơ sở Thàng Tín (xã Thàng Tín), trong lớp học, tiếng thầy cô giáo say sưa giảng bài. Trên sân trường nơi biên viễn Tổ quốc, tiếng khèn Mông lại vang lên hòa quyện vào âm hưởng của núi rừng.Thấp thoáng dưới những tán cây, hàng chục học sinh quây quần, chăm chú bên điệu khèn của "nghệ nhân bản địa".

Thầy Nguyễn Thiện Hà, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, việc đưa văn hóa các dân tộc địa phương vào giảng dạy đã được thực hiện trong nhiều năm nay. Các em rất hứng thú với việc được tìm hiểu nét đẹp văn hóa của dân tộc mình.

Em Thào A Minh, học sinh Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học Cơ sở Thàng Tín hào hứng chia sẻ, em được học múa khèn từ các nghệ nhân trong thời gian khá dài. Giờ đây, em đã biết, thực hiện được một vài điệu múa cơ bản. Việc tìm hiểu và được học nét đẹp của dân tộc mình giúp em hiểu thêm về văn hóa, thêm yêu quê hương, đất nước.

Sau thời gian thực hiện việc đưa văn hóa các dân tộc địa phương vào giảng dạy trong trường học trên địa bàn huyện, đến nay, sự chuyển biến trong nhận thức của học sinh khá tốt. Trước đây, nhiều học sinh người Nùng không biết được đặc trưng của dân tộc Nùng là múa Ngựa giấy, chỉ có học sinh ở một số xã biết. Được nghệ nhân truyền dạy, hầu hết học sinh đều nắm rõ múa Ngựa giấy là nét đẹp văn hóa của người Nùng - Phó trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Hoàng Su Phì Trần Chí Nhân chia sẻ.

Huyện Hoàng Su Phì: Gửi gắm vào thế hệ tương lai bảo tồn, lưu giữ nét đẹp văn hóa vùng cao ảnh 3Nghệ nhân truyền dạy học sinh trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Thàng Tín (xã Thàng Tín, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang) cách thổi khèn. Ảnh: Nam Thái - TTXVN

 Mặc dù đã đạt được những kết quả tích cực ban đầu nhưng việc triển khai đưa văn hóa các dân tộc địa phương vào giảng dạy trong trường học còn gặp khó khăn như, một số xã chưa thực sự coi trọng, triển khai mang tính hình thức. Bên cạnh đó, các đồ dùng để tổ chức học tập và lưu giữ văn hóa truyền thống còn mang tính minh họa, hình thức, chưa đẹp, chưa phù hợp, chưa đúng. Một trở ngại nữa không thể không kể đến là sự tham gia của các nghệ nhân còn hạn chế, đa phần tồn tại trên đều bởi nguồn kinh phí eo hẹp, công tác xã hội hóa còn khó khăn…

Đất nước Việt Nam bao đời nay vẫn là khối gắn kết, các dân tộc sinh sống hòa thuận với nhau, từ đó những nét đẹp văn hóa đặc trưng đa dạng được truyền từ đời này qua đời khác. Việc truyền dạy, đưa văn hóa các dân tộc địa phương vào giảng dạy trong trường học là cần thiết, ý nghĩa, thông qua đó hun đúc cho thế hệ trẻ - những chủ nhân tương lai của đất nước biết, hiểu và yêu thêm nét đẹp văn hóa dân tộc. Từ đó, bồi đắp tình yêu quê hương, đất nước, con người ngay từ khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường.

Nam Thái

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Thắp lửa truyền thống, đánh thức bản sắc văn hóa dân tộc S’tiêng

Thắp lửa truyền thống, đánh thức bản sắc văn hóa dân tộc S’tiêng

Đồng bào dân tộc S’tiêng với kho tàng văn hóa phong phú đang đứng trước thách thức trong việc gìn giữ và truyền dạy cho thế hệ mai sau. Trước thực trạng này, tại Khu bảo tồn văn hóa dân tộc S’tiêng sóc Bom Bo (xã Bom Bo, tỉnh Đồng Nai), chính quyền địa phương đang nỗ lực thắp lại ngọn lửa truyền thống, đánh thức tình yêu và ý thức bảo tồn văn hóa trong mỗi người trẻ.

Nghệ An: Giải mã nghi thức buộc chỉ cổ tay và lễ đặt tên của người Ơ Đu

Nghệ An: Giải mã nghi thức buộc chỉ cổ tay và lễ đặt tên của người Ơ Đu

Trải qua hàng trăm năm người Ơ Đu tại bản Văng Môn (xã Nga My, tỉnh Nghệ An) đã bảo lưu, gìn giữ và trao truyền được nhiều tập tục, nghi thức văn hóa, tín ngưỡng, nét sinh hoạt mang giá trị bản sắc văn hóa rất độc đáo, riêng có. Trong đó, nghi thức cột chỉ cổ tay và lễ đặt tên đều nằm trong Lễ đón tiếng sấm đầu năm, vốn là những nghi lễ tâm linh, tín ngưỡng độc đáo trong hệ thống lễ tục vòng đời của người Ơ Đu; thể hiện văn hóa ứng xử hài hòa giữa con người với thiên nhiên, hướng về cội nguồn, tri ân các vị tiền bối đã có công khai phá, bảo vệ bản mường, tạ ơn trời đất.

Đưa di sản vào đời sống đương đại, phát triển du lịch bền vững

Đưa di sản vào đời sống đương đại, phát triển du lịch bền vững

Ngày 14/7, tại xã Khổng Lào, Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lai Châu và UBND xã Khổng Lào tổ chức Lễ công bố Quyết định và trao chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2025 cho tỉnh Lai Châu.

Đặc sắc nghệ thuật chế tác khèn Mông ở vùng cao Lào Cai

Đặc sắc nghệ thuật chế tác khèn Mông ở vùng cao Lào Cai

Với đồng bào Mông ở vùng cao Lào Cai, cây khèn là nhạc cụ truyền thống quan trọng và độc đáo không thể thiếu trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Nghệ thuật chế tác khèn đã trở thành nghề truyền thống quan trọng được người Mông nơi rẻo cao gìn giữ và quảng bá sản phẩm tới du khách trong, ngoài nước.

Bảo tồn, phát triển văn hóa Khmer gắn với phát triển du lịch

Bảo tồn, phát triển văn hóa Khmer gắn với phát triển du lịch

Tại Bạc Liêu, đồng bào dân tộc Khmer có trên 78.000 người, chiếm 7,6% dân số. Đồng bào nơi đây có đời sống tinh thần phong phú với những ngôi chùa Khmer kiến trúc lộng lẫy, các loại hình nghệ thuật truyền thống và nhiều lễ hội mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.

Duy trì mức sinh thay thế, bảo đảm chất lượng nguồn nhân lực

Duy trì mức sinh thay thế, bảo đảm chất lượng nguồn nhân lực

Vĩnh Phúc hiện là một trong nhiều địa phương trên cả nước có mức sinh chênh lệch giữa các vùng, đối tượng ngày càng lớn. Trước tình hình đó, tỉnh đã nỗ lực triển khai các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình; từ đó đạt mức sinh thay thế, góp phần ổn định quy mô dân số.

Khai thác thế mạnh xuất khẩu sản phẩm nông - thủy sản có lợi thế cạnh tranh

Khai thác thế mạnh xuất khẩu sản phẩm nông - thủy sản có lợi thế cạnh tranh

Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Tiền Giang Lưu Văn Phi cho biết: Hiện nay, tỉnh nỗ lực khai thác những tiềm năng và thế mạnh xuất khẩu các sản phẩm nông - thủy sản có lợi thế cạnh tranh; tích cực nắm bắt cơ hội, mở rộng thị trường, nhằm đảm bảo tăng trưởng xuất khẩu bền vững, thu hút ngoại tệ.

'Chìa khóa' để bắt kịp xu thế cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4

'Chìa khóa' để bắt kịp xu thế cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4

Ngày 6/6, UBND tỉnh Lai Châu và Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông đã ký kết thỏa thuận hợp tác đẩy mạnh công tác nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh giai đoạn 2025 - 2030.

Phát huy vai trò khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong tình hình mới

Phát huy vai trò khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong tình hình mới

Ngày 4/6, tại tỉnh Sóc Trăng, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Sóc Trăng, tỉnh Hậu Giang và thành phố Cần Thơ phối hợp tổ chức Hội nghị đóng góp ý kiến vào dự thảo Đề án sắp xếp, hợp nhất Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị - xã hội và hội quần chúng 3 tỉnh, thành phố (hội nghị lần thứ 3).

Truyền thông Campuchia ca ngợi sức sống mới ở vùng đồng bào Khmer Nam Bộ

Truyền thông Campuchia ca ngợi sức sống mới ở vùng đồng bào Khmer Nam Bộ

Trong những ngày đầu tháng này, các phương tiện truyền thông Campuchia đăng tải nhiều chủ đề bài viết đính kèm hình ảnh đa dạng, giới thiệu về cuộc sống mới với nhiều khởi sắc, đổi thay toàn diện trong vùng đồng bào Khmer tại các tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam.

Đẩy mạnh phát triển kinh tế hợp tác trong nông nghiệp

Đẩy mạnh phát triển kinh tế hợp tác trong nông nghiệp

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tiền Giang Trần Hoàng Nhật Nam, nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế hợp tác trong nông nghiệp, địa phương đã tổ chức được mạng lưới 198 hợp tác xã nông nghiệp - thủy sản, thu hút gần 55.000 thành viên; giải quyết công ăn việc làm cho gần 2.000 lao động. Đến đầu tháng 6/2025, các hợp tác xã trên lĩnh vực nông nghiệp - thủy sản đã đạt doanh thu khoảng 140 tỷ đồng, tăng gần 25% so với cùng kỳ năm trước.

Các tỉnh Tây Nam Bộ tập trung thực hiện hoàn thành công tác dân tộc

Các tỉnh Tây Nam Bộ tập trung thực hiện hoàn thành công tác dân tộc

Ngày 30/5, tại Sóc Trăng, Bộ Dân tộc và Tôn giáo tổ chức Hội nghị tổng kết công tác thi đua khen thưởng Cụm thi đua số 6 (gồm 10 địa phương: Vĩnh Long, Trà Vinh, Long An, Kiên Giang, An Giang, Hậu Giang, Bạc Liêu, Cà Mau, Sóc Trăng và thành phố Cần Thơ) về công tác dân tộc.

Hiệu quả từ mô hình 'Họ đạo bình yên - gia đình hòa thuận' của đồng bào K’Ho

Hiệu quả từ mô hình 'Họ đạo bình yên - gia đình hòa thuận' của đồng bào K’Ho

Được thành lập từ năm 2019, mô hình “Họ đạo bình yên - Gia đình hạnh phúc” ở buôn B’laosire thuộc tổ dân phố 14, phường B’Lao (thành phố Bảo Lộc, Lâm Đồng) được đánh giá cao bởi tính hiệu quả. Từ nhiều năm qua, mô hình góp phần bảo đảm an ninh trật tự, người dân tập trung làm ăn phát triển kinh tế, hàng chục hộ vươn lên thoát nghèo, Họ đạo được Bộ Công an khen thưởng vào năm 2024.

Yên Lạc “giữ lửa” nghề chằm áo tơi truyền thống

Yên Lạc “giữ lửa” nghề chằm áo tơi truyền thống

Chiếc áo mộc mạc, được làm từ những tàu lá cọ khô, không chỉ là vật dụng che mưa nắng quen thuộc của người dân thôn Yên Lạc (xã Quang Lộc, huyện Can Lộc, Hà Tĩnh) suốt hàng trăm năm, mà còn là biểu tượng của sự cần cù, khéo léo và nét đẹp văn hóa đậm đà bản sắc. Giữa nhịp sống hối hả, nghề chằm áo tơi truyền thống vẫn được người dân lặng lẽ “giữ lửa”, trao truyền qua bao thế hệ, bảo tồn một phần hồn quê hương trong từng sợi lá.

Tết mùa mưa đặc sắc của dân tộc Hà Nhì

Tết mùa mưa đặc sắc của dân tộc Hà Nhì

Đồng bào dân tộc Hà Nhì có nhiều phong tục đặc sắc, trong đó có Tết mùa mưa (Dế Khừ Chà) là một trong bảy Tết trong năm theo phong tục cổ truyền của người Hà Nhì.

Lễ Mạng Ma - Nghi lễ tâm linh của người Xinh Mun

Lễ Mạng Ma - Nghi lễ tâm linh của người Xinh Mun

Vào độ xuân về khi hoa ban nở trắng rừng, người Xinh Mun ở Sơn La lại tổ chức Lễ Mạng Ma – một nghi lễ tâm linh truyền thống cầu sức khỏe, giải hạn, thể hiện niềm tin sâu sắc vào sự kết nối giữa con người với thần linh, tổ tiên và vạn vật thiên nhiên.

Tục nhuộm răng đen - nét văn hóa đặc sắc của phụ nữ dân tộc Lự ở Lai Châu

Tục nhuộm răng đen - nét văn hóa đặc sắc của phụ nữ dân tộc Lự ở Lai Châu

Dân tộc Lự là một trong những dân tộc rất ít người có số dân dưới 10 nghìn người hiện đang sinh sống chủ yếu ở huyện Tam Đường và huyện Sìn Hồ tỉnh Lai Châu, đã từ lâu, tục nhuộm răng đen của phụ nữ dân tộc Lự là một trong những nét văn hóa đặc trưng. Hiện, các cấp ủy, chính quyền huyện tăng cường tuyên truyền vận động người dân tiếp tục truyền dậy, phát huy những giá trị bản sắc văn hóa của dân tộc Lự trước nguy cơ bị mai một.

Tái hiện lễ cúng trưởng thành của đồng bào Ê Đê

Tái hiện lễ cúng trưởng thành của đồng bào Ê Đê

Trong khuôn khổ các hoạt động của Ngày Văn hoá các dân tộc Việt Nam (19/4), tại Làng Văn hoá – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào dân tộc Ê Đê đã tái hiện nghi lễ trưởng thành đặc sắc của dân tộc mình.

Gìn giữ bánh truyền thống Khẩu Sli của người Tày, Nùng ở Cao Bằng

Gìn giữ bánh truyền thống Khẩu Sli của người Tày, Nùng ở Cao Bằng

Cao Bằng, một tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam, không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn là nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số. Một trong những món ăn truyền thống nổi bật của người Tày, người Nùng ở đây là bánh Khẩu Sli, món bánh mang đậm hương vị quê hương và được người dân nơi đây coi là món quà tuyệt vời trong những dịp lễ, Tết.

Lễ ăn mừng đầu lúa mới của đồng bào Raglai

Lễ ăn mừng đầu lúa mới của đồng bào Raglai

Đồng bào Raglai sở hữu một kho tàng tri thức dân gian đồ sộ, từ sử thi, truyện cổ, dân ca đến luật tục… Không chỉ vậy, đồng bào còn lưu giữ nhiều lễ hội dân gian đặc sắc như Lễ ăn mừng đầu lúa mới, lễ bỏ mả, các nghi lễ vòng đời… Trong đó lễ ăn mừng đầu lúa mới đã được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, khẳng định gái trị văn hóa sâu sắc và vai trò quan trọng trong đời sống, tinh thần của cộng đồng người Ragalai.

Món cà đắng lòng gà bọc lá chuối của người Jrai

Món cà đắng lòng gà bọc lá chuối của người Jrai

Ẩm thực của người Jrai ở Gia Lai luôn độc đáo với những món ăn ngon, dân dã, đậm nét truyền thống. Trong số đó, món cà đắng lòng gà bọc lá chuối nổi bật như một biểu tượng của sự sáng tạo và gắn kết với thiên nhiên.