Hơn hai thập kỷ trước, khi nghề nuôi trồng rong nho còn là lĩnh vực mới mẻ tại Khánh Hòa, ít ai ngờ rằng sản phẩm này lại có thể vươn ra thị trường thế giới.
Công ty rong nho Trí Tín, do ông Lê Bền sáng lập đã mở ra hướng đi mới cho ngành thủy sản Khánh Hòa bằng việc hình thành chuỗi sản xuất rong nho khép kín, áp dụng quy trình công nghệ cao và tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn quốc tế. Đến nay, thương hiệu rong nho Trí Tín đã có chỗ đứng vững chắc trong nước; đồng thời xuất khẩu sang nhiều quốc gia, góp phần nâng tầm giá trị nông sản biển Việt Nam.
Bước khởi đầu gian khó
Ông Lê Bền chia sẻ, khi bắt tay vào khởi nghiệp, ông nhận thấy tiềm năng từ rong nho - một loại “rau xanh của biển” giàu dinh dưỡng, chứa nhiều khoáng chất, vitamin và có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn. Tuy nhiên, từ ý tưởng đến sản phẩm thương mại là cả một hành trình dài đầy gian khó. Những năm đầu, công ty gặp vô vàn khó khăn về vốn, kỹ thuật nhân giống, công nghệ bảo quản. Rong nho vốn là loài dễ hư hỏng, chỉ sau vài giờ thu hoạch là giảm chất lượng. Vì thế, bài toán lớn nhất là làm sao duy trì độ tươi ngon để có thể đưa ra thị trường xa hơn.
“Có những lúc tưởng chừng như phải bỏ cuộc. Nhưng với niềm tin vào giá trị của rong nho, tôi cùng anh em công nhân quyết tâm thử nghiệm nhiều phương pháp. Mỗi lần thất bại lại là một kinh nghiệm quý báu để tiếp tục tiến lên”, ông Bền nhớ lại.
Trước khi chuyển sang nghiên cứu và sản xuất rong nho, ông Lê Bền là kỹ sư ngành địa chất và cũng từng kinh doanh đá granite - đá ốp lát để xuất khẩu. Điều thú vị, dù đã gần 70 tuổi nhưng ông Bền rất đam mê nghiên cứu về các loại rong nho.
Ông Lê Bền khẳng định: “Chúng tôi xác định muốn tồn tại và cạnh tranh được trên thị trường trong nước cũng như quốc tế thì doanh nghiệp phải hướng đến phát triển bền vững. Điều quan trọng là không bao giờ được thỏa mãn với kết quả đã đạt được, phải tiếp tục đổi mới và nghiên cứu khoa học để đi xa hơn".
Ông Bền cùng các cộng sự đã đầu tư phòng nghiên cứu riêng cùng các thiết bị cần thiết nhằm chủ động nghiên cứu và cải tiến công nghệ, tạo ra giá trị gia tăng cao hơn cho sản phẩm, thay vì chỉ xuất bán thô.
Ông Lê Bền, Giám đốc Công ty Rong Nho Trí Tín, người tiên phong đưa sản phẩm rong nho Việt ra thị trường quốc tế.
Sau nhiều năm nỗ lực, ông Bền đã nghiên cứu thành công quy trình sản xuất và chế biến rong nho tách nước. Đây được xem là bước đột phá, giúp rong nho có thể bảo quản lâu dài, giữ trọn hương vị và dưỡng chất khi ngâm lại trong nước. Nhờ công nghệ này, rong nho Trí Tín mở rộng cánh cửa ra thị trường thế giới.
Không dừng lại ở đó, ông Lê Bền còn đầu tư xây dựng nhà máy chế biến hiện đại, áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn HACCP, ISO 22000, đáp ứng yêu cầu khắt khe của các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, châu Âu. Tất cả các khâu từ nuôi trồng, thu hoạch đến chế biến, đóng gói đều được giám sát nghiêm ngặt, bảo đảm sản phẩm an toàn và truy xuất nguồn gốc rõ ràng.
Anh Nguyễn Văn Thắng, công nhân gắn bó hơn 15 năm với Công ty rong nho Trí Tín cho biết: “Tôi làm việc ở đây từ những ngày đầu thành lập, chứng kiến nhiều đổi mới trong sản xuất. Trước kia, thu hoạch rong nho phải đặt trên tấm mút, công nhân ngâm mình dưới nước cả ngày mới thu được một lượng nhỏ, nhờ công nghệ cải tiến, ngày nay chỉ mất vài phút đã có thể thu hàng chục kg. Cùng một diện tích, trước đây cần tới 10 lao động, nay chỉ còn 5 người là thu hoạch xong. Năng suất và chất lượng rong nho trồng trong ao phủ bạt cũng cao gấp đôi so với ao hồ tự nhiên. Thu nhập ổn định nên công nhân chúng tôi yên tâm gắn bó lâu dài với công ty”.
Thị trường xuất khẩu rộng mở
Công ty Trí Tín (Khánh Hòa) áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật để nâng cao năng suất rong nho.
Đến nay, sản phẩm rong nho của công ty đã xuất khẩu sang hơn 20 quốc gia và vùng lãnh thổ. Mỗi năm, đơn vị cung ứng hàng trăm tấn rong nho chế biến cho các đối tác quốc tế. Đặc biệt, sản phẩm của Trí Tín có mặt thường xuyên tại hệ thống siêu thị lớn ở Nhật Bản và Hàn Quốc - những thị trường vốn nổi tiếng khắt khe về chất lượng thực phẩm.
Ông Lê Bền cho biết: "Để được chấp nhận xuất khẩu, chúng tôi phải đáp ứng hàng loạt tiêu chuẩn quốc tế, từ quy trình sản xuất sạch, không hóa chất độc hại, đến chứng nhận về an toàn vệ sinh thực phẩm. Đây vừa là thách thức vừa là cơ hội để công ty nâng cao năng lực, khẳng định thương hiệu”.
Chị Trương Thị Thanh Trúc, công nhân tại xưởng chế biến cho hay: "Chúng tôi luôn được đào tạo về quy trình vệ sinh, an toàn lao động. Công việc rất phù hợp với chị em phụ nữ, ai cũng ý thức rằng mỗi sản phẩm mình làm ra không chỉ phục vụ trong nước mà còn xuất sang những thị trường lớn, nên phải thật cẩn trọng”.
Không chỉ tập trung sản xuất, ông Lê Bền còn chú trọng liên kết với nông dân trong việc nuôi trồng rong nho theo hướng bền vững. Hàng trăm hộ dân ven biển ở Khánh Hòa đã có thêm nguồn thu nhập nhờ tham gia chuỗi cung ứng của Công ty Trí Tín. Doanh nghiệp hỗ trợ kỹ thuật, giống nuôi và cam kết bao tiêu sản phẩm, giúp nông dân yên tâm sản xuất.
Ông Lê Bền nhấn mạnh: “Muốn phát triển bền vững thì phải gắn kết chặt chẽ với người dân. Chúng tôi coi nông dân là đối tác, cùng đồng hành để tạo ra sản phẩm chất lượng. Lợi ích phải hài hòa thì thương hiệu mới đứng vững. Tôi rất vui khi Nhà nước ban hành nhiều nghị quyết quan trọng như: Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học - công nghệ..., Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế... Đây là những nghị quyết quan trọng tạo hành lang thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân phát triển".
Theo lãnh đạo UBND tỉnh Khánh Hòa, sản phẩm rong nho Trí Tín là sản phẩm đầu tiên trong tỉnh được cấp OCOP 5 sao năm 2023, đánh dấu mốc quan trọng trong chiến lược phát triển thương hiệu rong biển của tỉnh. Các nghị quyết quan trọng trên chính là động lực để doanh nghiệp tiếp tục nghiên cứu, đổi mới, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất rong nho, nâng cao chất lượng và khẳng định thương hiệu Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Từ một kỹ sư địa chất, ông Lê Bền đã dành hơn hai thập kỷ gắn bó với rong nho Khánh Hòa. Từ những thử nghiệm ban đầu đầy khó khăn, ông từng bước xây dựng sản phẩm địa phương trở thành thương hiệu OCOP 5 sao cấp quốc gia. Thành quả ấy mang dấu ấn của người tiên phong dám nghĩ, dám làm. Bên cạnh lợi ích kinh tế, ông Lê Bền còn chú trọng phát triển xanh, ứng dụng năng lượng tái tạo, giảm phát thải và tận dụng phụ phẩm để gia tăng giá trị sản phẩm. Câu chuyện từ nghiên cứu đến sản xuất và xuất khẩu của ông Lê Bền thể hiện khát vọng vươn lên, đóng góp cho ngành kinh tế biển; đồng thời mở ra một hướng phát triển mới cho nông nghiệp hiện đại của Việt Nam./.
