Thạch đen Cao Bằng – Hương vị mát lành của núi rừng

Giữa không gian hùng vĩ của núi rừng Đông Bắc, tỉnh Cao Bằng không chỉ nổi bật bởi cảnh sắc thiên nhiên hoang sơ, mà còn ghi dấu trong lòng du khách bởi những đặc sản dân dã, đậm đà bản sắc. Một trong số đó chính là thạch đen Cao Bằng – món ăn giản dị nhưng chất chứa tinh hoa của đất trời và bàn tay người bản địa.

thach-den-cb-9.jpg
Món ăn dân dã của quê hương, thạch đen của huyện Thạch An, tỉnh Cao Bằng đã trở thành đặc sản được du khách yêu thích. Ảnh: Hương Hiền.

Thạch đen được chế biến từ cây thạch đen còn có tên gọi khác là cây Tiên Thảo hay Sương Sáo một loại thảo mộc mọc phổ biến ở vùng núi cao, đặc biệt là tại huyện Thạch An, Cao Bằng. Loại cây này là cây thân cỏ, chiều cao trung bình từ 40-60cm. Đây là giống cây trồng ngắn ngày, chỉ 4 tháng là có thể thu hoạch. Trồng thạch đen không quá khó, chỉ cần áp dụng đúng kỹ thuật, chịu khó chăm bón là cây sẽ phát triển tốt. Cây dễ trồng ở nhiều địa hình khác nhau, có thể trồng dưới ruộng, trên nương, bìa rừng hoặc xen canh với các cây trồng khác nhau và cho thu hái quanh năm. Thạch đen là cây trồng chủ lực để phát triển kinh tế của huyện Thạch An, nơi đây cây sinh trưởng tốt trong điều kiện khí hậu mát mẻ, đất đai màu mỡ, mang lại chất lượng lá thơm ngon và dược tính cao. Đó cũng là lý do thạch đen nơi đây có mùi thơm nhẹ, màu đen óng, độ dẻo mịn và vị thanh mát đặc trưng mà không nơi nào có được.

thach-den-cb-2.jpg
Để tạo ra sản phẩm thạch đen an toàn, cơ sở sản xuất thạch đen Đinh Tuyên luôn sử dụng những nguyên liệu đảm bảo chất lượng, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Chủ động liên kết với các hộ dân trên địa bàn xây dựng vùng sản xuất trông cây theo hướng hữu cơ, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Ảnh: Hương Hiền
thach-den-cb-7.jpg
Những nguyên liệu phụ làm thạch đen như đường, bột năng đảm bảo chất lượng, có nguồn gốc tem mác xuất xứ rõ ràng. Ảnh: Hương Hiền

Cây thạch đen được trồng và thu hoạch tại huyện Thạch An, nơi có khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp, cho ra lá thạch chất lượng cao. Lá cây sau khi thu hoạch được nấu nhừ, lọc lấy nước cốt, sau đó pha cùng bột năng và đường, đun sôi đến khi sánh lại và trong suốt. Quá trình này đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo, đảm bảo giữ nguyên hương vị tự nhiên và chất lượng tốt nhất.

Không những thơm ngon mà đây là món ăn có rất nhiều dinh dưỡng và có tác dụng điều trị một số loại bệnh như: giải độc, thanh mát. Đặc biệt, trong những ngày hè oi bức được ăn một bát thạch đen thì quả là điều tuyệt vời. Theo dân gian lá thạch đen Cao Bằng mát nên được đánh giá là thần dược với sức khỏe. Không những thế, thành phần các chất có trong lá thạch đen còn có tác dụng hạ thấp nồng độ cholesterol có trong cơ thể, làm giãn nở mạch máu. Ngoài ra, tác dụng của thạch đen Cao Bằng còn phải kể đến đó là tác dụng mát gan, thanh nhiệt, ổn định huyết áp, rất tốt đối với những bệnh nhân tiểu đường.

thach-den-cb-8.jpg
Bắc nồi cây thạch đã nhừ ra để nguội, đổ nước vào túi vải sạch, vắt lọc lấy nước bỏ bã. Ảnh: Hương Hiền

Bên cạnh đó chúng ta phải kể đến công dụng ngăn ngừa lão hóa, giúp đẹp da của thạch đen Cao Bằng đối với chị em phụ nữ. chúng ta có thể kết hợp thạch đen Cao Bằng cùng nhiều nguyên liệu khác nhau để tạo ra các món ăn thơm ngon, bổ dưỡng không thể chối từ. Chẳng hạn, chúng ta có thể kể tên một số món ăn như: thạch đen nước đường, thạch đen hạt é nước cốt dừa, chè sen thạch đen Cao Bằng, tào phớ thạch đen chân trâu.

Sản phẩm thạch đen của Cao Bằng được nhiều người biết đến với hương vị đặc biệt thơm ngon, thanh mát, có tác dụng giải nhiệt tốt với nhiều dược tính có lợi cho sức khoẻ của con người. Nhiều cơ sở sản xuất thạch đen đã đăng ký thương hiệu và đạt tiêu chuẩn OCOP với chất lượng cao, mẫu mã đẹp, có khả năng cung cấp phục vụ nhu cầu của thực khách trong và ngoài tỉnh.

thach-den-cb-3.jpg
Sản xuất thạch đen vừa mang sản phẩm của quê hương phát triển hơn nữa, tạo dựng thương hiệu cho gia đình và vừa truyền dạy nghề cho nhiều thế hệ. Cơ sở sản xuất còn tạo việc làm cho nhiều lao động, góp phần phát triển kinh tế gia đình giúp xóa đói giảm nghèo cho bà con nơi đây. Ảnh: Hương Hiền

Chị Đinh Thị Kim Tuyên (Chủ Cơ sở sản xuất Thạch đen Đinh Tuyên) cho biết: Tôi là người dân tộc Tày, tôi được bà truyền dạy cho làm thạch đen truyền thống hơn 20 năm nay. Với mong muốn mang sản phẩm của quê hương phát triển hơn nữa, tạo dựng thương hiệu cho gia đình tôi đã xây dựng nên cơ sở sản xuất Thạch đen Đinh Tuyên. Hiện nay, cơ sở sản xuất tối đa được 1,5 tấn thạch 1 ngày. Vào chính vụ, cơ sở có khả năng cung cấp 800 - 1.200 hộp thạch/ ngày; đạt 100.000 hộp/năm. Góp phần phát triển kinh tế gia đình giúp xóa đói giảm nghèo cho bà con nơi đây, cơ sở của tôi cũng trở thành một trong những đơn vị dẫn đầu về sản xuất và kinh doanh thạch tại Thạch An.

thach-den-cb-4.jpg
Ngoài hương vị truyền thống, thạch đen Đinh Tuyên còn sản xuất bánh thạch vị đậu xanh. Phần nhân đậu xanh được tạo hình thành những bông hoa. Vị thanh mát của thạch đen, vị ngọt bùi của đỗ xanh, vị thơm ngậy của những sợi dừa, tất cả hòa quyện với nhau tạo nên hương vị độc đáo, thơm dịu mà không ngấy. Ảnh: Hương Hiền
thach-den-cb-6.jpg
Từng miếng thạch dai giòn được người thợ khéo léo sáng tạo thêm phần nhân đỗ xanh, tạo nên một món tráng miệng mới mẻ, hấp dẫn.

Đặc biệt, nhiều cơ sở sản xuất như Thạch đen Đinh Tuyên (huyện Thạch An) đã nâng tầm món ăn này thành sản phẩm OCOP 3 sao, góp phần lan tỏa giá trị văn hóa ẩm thực địa phương đến với du khách trong và ngoài nước. Bên cạnh thạch đen truyền thống, cơ sở Đinh Tuyên còn sản xuất bánh thạch vị đậu xanh, kết hợp giữa hương vị của đậu xanh và thạch đen, tạo nên món ăn hấp dẫn, ngọt mà không ngấy.

thach-den-cb-1.jpg
Thạch đen Cao Bằng có mùi thơm nhẹ, màu đen óng, độ dẻo mịn và vị thanh mát đặc trưng mà không nơi nào có được.Theo dân gian lá thạch đen Cao Bằng mát nên được đánh giá là thần dược với sức khỏe. Ảnh: Hương Hiền

Thạch đen không chỉ là món ăn mà còn là kết tinh của sự tảo tần, cần cù của người dân vùng cao. Họ hái từng chiếc lá, đun nấu, lọc và để nguội trong nhiều giờ – tất cả đều làm bằng tay, bằng tâm huyết và lòng tự hào quê hương. Thạch đen Cao Bằng không chỉ là một món ăn đơn thuần. Đó là hương vị của núi rừng, là nhịp sống chậm rãi và an lành nơi vùng cao, là lời mời gọi mộc mạc nhưng sâu sắc dành cho bất kỳ ai yêu thiên nhiên và văn hóa bản địa.

Hương Hiền

Có thể bạn quan tâm

Tiếp nhận thủ tục hành chính lưu động - 'điểm sáng' trong giải quyết hành chính công

Tiếp nhận thủ tục hành chính lưu động - 'điểm sáng' trong giải quyết hành chính công

Ya Ly là một xã nằm ở phía Tây của tỉnh Quảng Ngãi, được thành lập theo Nghị quyết số 1677/NQ-UBTVQH15 ngày 16/6/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, hình thành từ việc sáp nhập các xã Ya Ly, Ya Tăng, Ya Xiêr của huyện Sa Thầy (cũ). Do địa bàn rộng, nhiều thôn, làng nằm xã trung tâm xã nên người dân gặp không ít khó khăn trong việc nộp các hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính. Vì vậy, để thuận tiện cho bà con các thôn ở xa, Ủy ban nhân dân xã Ya Ly đã triển khai thực hiện tiếp nhận hồ sơ lưu động trên địa bàn xã.

Sơn La phòng, chống đói, rét cho đàn vật nuôi

Sơn La phòng, chống đói, rét cho đàn vật nuôi

Thời gian qua, tỉnh Sơn La xuất hiện các đợt rét, khu vực vùng núi cao xảy ra rét đậm, rét hại kèm mưa. Trước tình hình đó, các địa phương trong tỉnh đã chủ động tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống đói, rét cho đàn vật nuôi nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại.

Truyền cảm hứng, bồi dưỡng lòng tự hào dân tộc cho học sinh qua môn Lịch sử

Truyền cảm hứng, bồi dưỡng lòng tự hào dân tộc cho học sinh qua môn Lịch sử

Gần hai thập kỷ gắn bó với Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Dân tộc nội trú Hà Tĩnh, cô giáo Nguyễn Thị Cẩm Tú - giáo viên môn Lịch sử - luôn kiên trì bám trường, bám lớp, không ngừng đổi mới phương pháp giảng dạy. Sự tận tụy, sáng tạo và tinh thần trách nhiệm của cô đã góp phần quan trọng nâng cao chất lượng giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trở thành tấm gương điển hình tiên tiến của nhà trường. Với những đóng góp bền bỉ ấy, cô vinh dự được Thủ tướng Chính phủ trao tặng Bằng khen.

'Hồi sinh' hồ tiêu Gia Lai nhờ canh tác thuận tự nhiên

'Hồi sinh' hồ tiêu Gia Lai nhờ canh tác thuận tự nhiên

Sau nhiều năm bị ảnh hưởng nặng bởi dịch bệnh “chết nhanh, chết chậm”, ngành hồ tiêu ở Gia Lai đang dần phục hồi nhờ sự chuyển đổi mạnh mẽ sang phương thức canh tác thuận tự nhiên, trong đó người trồng ưu tiên duy trì độ phì nhiêu của đất, sử dụng chế phẩm sinh học và giảm thiểu hóa chất. Cách làm này giúp cây tiêu tăng sức đề kháng, ổn định năng suất và thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu.

Trợ giúp pháp lý, nâng cao hiểu biết pháp luật cho đồng bào dân tộc thiểu số

Trợ giúp pháp lý, nâng cao hiểu biết pháp luật cho đồng bào dân tộc thiểu số

Hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam (9/11), ngày 7/11, tại xã Yên Bình, tỉnh Lào Cai, Trung tâm Tư vấn pháp luật cho người nghèo và Phát triển cộng đồng thuộc Hội Luật gia Việt Nam tổ chức Hội nghị tập huấn và truyền thông nâng cao nhận thức về Luật hôn nhân và Gia đình cho phụ nữ, người dân tộc thiểu số tỉnh Lào Cai.

Đưa bản sắc văn hóa vào trường học thông qua môn Giáo dục địa phương

Đưa bản sắc văn hóa vào trường học thông qua môn Giáo dục địa phương

Thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, các trường học trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đang tăng cường triển khai môn Giáo dục địa phương, gắn nội dung dạy học với thực tiễn văn hóa, lịch sử, đời sống quê hương. Việc lồng ghép, phát huy bản sắc văn hóa trong nhà trường không chỉ làm phong phú hoạt động giáo dục mà còn góp phần bồi dưỡng tình yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc cho học sinh.

Xây dựng sinh kế bền vững từ nghề nuôi trâu bò vỗ béo

Xây dựng sinh kế bền vững từ nghề nuôi trâu bò vỗ béo

Sau khi hợp nhất ba xã Xuân La, An Thắng và Nghiên Loan, xã Nghiên Loan (tỉnh Thái Nguyên) được thành lập với tổng diện tích tự nhiên rộng lớn hơn 130km2 và dân số hơn 11.000 người. Việc hợp nhất này không chỉ mở ra không gian phát triển mới mà còn giúp Nghiên Loan phát huy mạnh mẽ tiềm năng trong lĩnh vực chăn nuôi gia súc.

Người phụ nữ khởi xướng phát triển các loại dược liệu cho quê hương

Người phụ nữ khởi xướng phát triển các loại dược liệu cho quê hương

Những năm trở lại đây, các sản phẩm dầu gió, tinh dầu bạc hà, tràm, quế, cao xoa thảo dược... của Hợp tác xã Nông ngư nghiệp Mỹ An do chị Nguyễn Thụy Thúy Vy (sinh năm 1992, xã Phù Mỹ Đông, tỉnh Gia Lai), khởi xướng sáng lập được người dân trong và ngoài xã coi như món quà biếu, tặng bạn bè, người thân.

Hành trình bền bỉ gieo chữ nơi biên giới Dào San

Hành trình bền bỉ gieo chữ nơi biên giới Dào San

Trong tiết trời se lạnh của vùng cao Dào San (tỉnh Lai Châu), tiếng đọc bài của học trò vang đều trong lớp học nhỏ. Cô Trần Thị Thao, giáo viên Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học Dào San nhẹ nhàng chỉnh lại chiếc máy tính giúp học trò vùng biên biết đến Tin học.

Kinh tế tập thể tạo trụ đỡ cho nông nghiệp xanh

Kinh tế tập thể tạo trụ đỡ cho nông nghiệp xanh

Với hơn 500 hợp tác xã và hàng nghìn tổ hợp tác đang hoạt động, khu vực kinh tế tập thể ở Vĩnh Long đang chuyển mình mạnh mẽ, trở thành điểm tựa vững chắc cho nông nghiệp bền vững. Từ những mô hình sản xuất hữu cơ, trồng xen đến liên kết “4 nhà”, kinh tế hợp tác không chỉ giúp nông dân nâng cao thu nhập mà còn tạo nền tảng cho nông nghiệp xanh - hiện đại, đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

'Vương quốc' cây ăn trái Đồng Tháp tạo chỗ đứng vững chắc

'Vương quốc' cây ăn trái Đồng Tháp tạo chỗ đứng vững chắc

Sau khi hợp nhất địa giới, Đồng Tháp không chỉ mở rộng về quy mô diện tích, dân số mà còn gia tăng đáng kể lợi thế về phát triển nông nghiệp, nhất là hình thành các vùng chuyên canh cây ăn trái đặc sản gắn với chế biến và tiêu thụ, đáp ứng nhu cầu của thị trường xuất khẩu.

Triển khai truyền thông hướng dẫn khôi phục sản xuất sau mưa lũ

Triển khai truyền thông hướng dẫn khôi phục sản xuất sau mưa lũ

Ngày 10/10, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) và Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lào Cai tổ chức Chương trình triển khai hoạt động truyền thông, hướng dẫn khôi phục sản xuất sau mưa lũ tại tỉnh Lào Cai.

Mô hình nuôi dúi cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm

Mô hình nuôi dúi cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm

Mô hình chăn nuôi dúi của anh Đinh Tiến Hoàng, Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ tổng hợp Hoàng Phát - HB, xóm Cang 3, phường Tân Hòa, tỉnh Phú Thọ, đang đem lại hiệu quả kinh tế cao và bền vững, cho thu lời hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Liên kết trồng chanh không hạt, nông dân lãi nửa tỷ đồng mỗi ha

Liên kết trồng chanh không hạt, nông dân lãi nửa tỷ đồng mỗi ha

Trong bối cảnh ngành nông nghiệp đang đối mặt với nhiều thách thức do sản xuất nhỏ lẻ, manh mún và biến động thị trường ngày càng phức tạp, nhiều mô hình liên kết hợp tác trong sản xuất – tiêu thụ tại tỉnh Vĩnh Long chứng minh tính hiệu quả bền vững.

Nông dân tỷ phú với mô hình kết hợp 'nuôi - trồng'

Nông dân tỷ phú với mô hình kết hợp 'nuôi - trồng'

Năm 2025, thành phố Cần Thơ có 3 nông dân được Hội Nông dân Việt Nam bình chọn là nông dân xuất sắc Việt Nam, trong đó có ông Trần Hồng Quan, ấp Trường Hiệp, xã Trường Long Tây. Với mô hình phát triển kinh tế - nuôi ba ba kết hợp trồng sầu riêng và lúa, nông dân Trần Hồng Quan thu lợi nhuận tiền tỷ mỗi năm.

Tạo cơ chế khuyến khích nông nghiệp hữu cơ

Tạo cơ chế khuyến khích nông nghiệp hữu cơ

Tỉnh Đồng Nai khuyến khích các tổ chức và cá nhân sản xuất, chế biến, kinh doanh nông, lâm, thủy sản thực hiện phát triển sản xuất nông nghiệp hữu cơ nhằm tạo ra sản phẩm an toàn và chất lượng cao, nâng cao giá trị sản phẩm cao gấp 1,5 - 2,0 lần so với sản phẩm nông nghiệp thông thường; đảm bảo an toàn cho người sản xuất, bảo vệ sự đa dạng hệ sinh thái và môi trường; gắn với phát triển kinh tế nông nghiệp tuần hoàn, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển nông nghiệp hữu cơ bền vững.

Nâng cao hiệu quả cánh đồng lúa 'thông minh'

Nâng cao hiệu quả cánh đồng lúa 'thông minh'

Thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với chuyển đổi số, xã Tân Xuân, tỉnh Vĩnh Long tổ chức sản xuất mô hình cánh đồng "thông minh", áp dụng tiến bộ khoa học và công nghệ hiện đại. Qua đó, làm thay đổi tư duy, tập quán sản xuất lúa truyền thống của người dân, mang lại hiệu quả tích cực cho bà con, nhất là triển khai chuyển đổi số trong nông nghiệp.

Thành công của nhà nông dân tộc thiểu số với mô hình nông nghiệp công nghệ cao

Thành công của nhà nông dân tộc thiểu số với mô hình nông nghiệp công nghệ cao

Tại tỉnh Đồng Nai, nhà nông là hộ dân tộc thiểu số đã mạnh dạn áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp đang mang lại hiệu quả vượt trội. Với sự hỗ trợ từ các chính sách của Nhà nước và vai trò cầu nối của Hội Nông dân, nhiều nông dân đã mạnh dạn thay đổi tư duy, từ bỏ lối canh tác truyền thống để tiếp cận các mô hình tiên tiến, mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững.

Ông 'vua cam' nơi vùng đất đồi cằn cỗi

Ông 'vua cam' nơi vùng đất đồi cằn cỗi

Về xã Nam Trạch, hỏi ông Bế Văn Mai, ai cũng biết đến vì ông là “vua cam” trên vùng đất đồi này. Ông Bế Văn Mai (xã Nam Trạch, tỉnh Quảng Trị) là một trong những tấm gương tiêu biểu trong phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi.

Mở hướng mới phát triển nông nghiệp xanh ở lòng Bảy Núi

Mở hướng mới phát triển nông nghiệp xanh ở lòng Bảy Núi

Từ ý tưởng nhen nhóm trong đại dịch COVID-19, với bản lĩnh, sự nhạy bén và tinh thần dám dấn thân, chị Châu Thị Nương (48 tuổi, xã Cô Tô, tỉnh An Giang) đã gây dựng thành công trang trại trồng nấm dược liệu công nghệ cao tuần hoàn khép kín với quy mô hàng chục ha, mang tên “Nương Farm”. Thành công của chị Nương đã mở ra hướng phát triển nông nghiệp xanh, bền vững giữa lòng Bảy Núi.

Phát triển năng lực học sinh miền núi

Phát triển năng lực học sinh miền núi

Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 góp phần quan trọng trong việc đổi mới phương pháp dạy, học, kiểm tra đánh giá, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, phát triển phẩm chất, năng lực học sinh... Đây là đánh giá được đưa ra tại Hội nghị tổng kết 5 năm triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, do Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lạng Sơn tổ chức ngày 19/9.

Hỗ trợ nông dân phòng trừ sâu hại cây dừa bằng biện pháp sinh học

Hỗ trợ nông dân phòng trừ sâu hại cây dừa bằng biện pháp sinh học

Sở Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long đang tích cực triển khai hướng dẫn nông dân về biện pháp sinh học để phòng trừ các đối tượng sâu hại cây dừa; đặc biệt là sâu đầu đen và bọ cánh cứng, hai loại gây hại nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng vườn dừa.

Bẫy chuột bằng điện ở ruộng lúa tiềm ẩn nguy hiểm

Bẫy chuột bằng điện ở ruộng lúa tiềm ẩn nguy hiểm

Vụ Mùa 2025, tỉnh Hưng Yên gieo cấy trên 95.000 ha lúa, đang bước vào giai đoạn làm đòng, trổ bông, cũng là thời điểm bị chuột phá hoại nhiều. Tại một số địa phương xuất hiện tình trạng người dân dùng điện để bẫy chuột tiềm ẩn nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng của con người.

Làm việc thời vụ tại nước ngoài, mở ra cơ hội thoát nghèo​

Làm việc thời vụ tại nước ngoài, mở ra cơ hội thoát nghèo​

Thực hiện thí điểm đưa lao động sang Hàn Quốc làm việc thời vụ, giai đoạn 2023-2025, tỉnh Đắk Lắk đã cử gần 700 lượt lao động xuất cảnh, chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp và ngư nghiệp. Chương trình bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội, góp phần tạo sinh kế, giảm nghèo cho nhiều hộ dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số.